Według polskiego kodeksu postępowania karnego, a dokładniej według zawartego w nim artykułu 177 każda osoba, która zostanie wezwana do udziału w rozprawie jako świadek ma obowiązek się stawić i składać zeznania zgodnie z prawdą i całą swoją wiedzą. Za kłamanie w sądzie grozi odpowiedzialność karna włącznie z bezwzględnym pozbawieniem wolności do lat trzech, więc jest to przestępstwo w myśl polskiego prawa bardzo poważne. Równolegle istnieje jednak szereg wyjątków, czyli przypadki, w których dopuszczona została odmowa składania zeznań. Ustawodawca wyszedł z ludzkiego założenia, że osoba najbliższa będzie miała wielkie opory moralne, aby obciążać osobę dla siebie najbliższą niekorzystnymi dla niej zeznaniami. Prawo takie istnieje więc dla chociażby niechęci do burzenia zaufania w rodzinie, ale nie tylko.
Kto może odmówić składania zeznań?
Jako osoba najbliższa odmówić składania zeznać może małżonek, zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki i dalej) i wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie i dalej), rodzeństwo, powinowaci w tym samym stopniu lub inni, osoby przysposobione (adoptowane) oraz ich małżonkowie, a także osoba, z którą oskarżony jest w stałym pożyciu. Spektrum osób najbliższych dopuszczony przez ustawodawcę jest więc dosyć szeroki. Warto dopowiedzieć, że małżonek zachowuje prawo do odmowy zeznań nawet po rozwodzie, a osoba przysposobiona już po końcu owego stosunku prawnorodzinnego. Jednakże nie działa to w przypadku wspólnego pożycia – były chłopak czy była dziewczyna już po zerwaniu ów status „osoby najbliższej” traci.
Odmowa składania zeznać obowiązuje także w innym przypadku, a mianowicie jeżeli dana informacja wchodzi w zakres tajemnicy zawodowej konkretnej profesji. Przykładowo ksiądz jest zwolniony z wyjawiania tego, co usłyszał od oskarżonego podczas spowiedzi, nawet jeśli pomogłoby to sprawie. Adwokaci również mają to prawo, aby nie nadwyrężać zaufania społecznego do własnego zawodu. Tego typu uprawnienie posiadają również chociażby osoby pełniące zawód lekarza. Warto sprawdzić: https://adwokat-kaliszewski.pl/rozwod-lodz/
